Pokemon Crystal jest kultową i specjalną odsłoną 2 generacji. Premiera miała miejsce 14.12.2000 w Japonii, natomiast na europejskie półki sklepowe gra zaczęła trafiać dopiero od 02.11.2021. Pomimo dużego skoku technologicznego względem 1 generacji, która zrobiła na rynku furorę – właśnie ta część sprzedała się najsłabiej z całej serii gier Pokemon. Debiut 2 generacji Pokemonów rozpoczął się od wersji Gold i Silver, które sprzedały się kolejno w 11,18mln oraz 12,01mln egzemplarzach. Tytułowa wersja jest oczywiście ulepszoną odsłoną, która rozszerza rozgrywkę pod względami technicznymi jak i wizualnymi. Dlaczego więc ulepszona wersja 2 generacji sprzedała się w ilości tylko 6,39mln egzemplarzy?
Późna premiera i niefortunny moment Pokemon Crystal
Gra ukazała się ponad rok po Gold/Silver, więc większość chętnych graczy… już miała „dwójkę”. Crystal wchodziło więc na nasycony rynek i jako „ulepszona, trzecia wersja” naturalnie celowało w mniejszą, bardziej zaangażowaną grupę. I tutaj kluczowymi odbiorcami były osoby, które zajmowały się kolekcjonowaniem gier Pokemon oraz ewentualnie nowi gracze. Rozpoczynając swoją przygodę od drugiej generacji, wybór w zasadzie był jasny. Pokemon Crystal oferowało dla większości znacznie ciekawsze rozwiązania względem poprzedników, o których niebawem sobie opowiemy.
Kolejną ważną rzeczą był fakt, że Wiosna–lato 2001 to premiera Game Boy Advance (JP: 21 marca; Zachód: czerwiec). Budżety i uwaga graczy przesuwały się w stronę nowej platformy oraz perspektywy kolejnej generacji (Ruby/Sapphire wystartowały w 2002 r.). Crystal, wydane tuż po debiucie GBA w USA/EU, siłą rzeczy walczyło z „nowością sprzętową”, co ograniczało impet sprzedażowy gry na kończącego żywot GBC. Nie ma co się oszukiwać – 3 generacja składała poprzedników na łopatki. Zupełnie nowa technologia, nowe doznania, zupełnie więcej wszystkiego.
Sprzedaż nasycona po sukcesie Gold/Silver
Gold + Silver sprzedały się łącznie w ~23,7 mln egzemplarzy. Przy tak ogromnej bazie posiadaczy, potencjał dodatkowej, trzeciej wersji z definicji jest mniejszy. Crystal osiągnęło ok. 6,3 mln — co świetnie wygląda(to jeden z hitów GBC), ale na tle duetu z tej samej generacji wypada blado. Gdyby te 3 wersje wyszły w tym samym czasie, wybór byłby zasadniczo oczywisty. Osobiście sam rozpocząłem swoją przygodę 2 generacji od Pokemon Crystal i wspominam ten czas świetnie. Posiadanie nowszej wersji w niczym nie przeszkadzało, abym łączył się ze znajomymi, którzy posiadali Pokemon Gold / Crystal. Oczywiście celem rywalizacji lub ewoluowania Pokemonów, które robiły to wyłącznie poprzez wymianę. Tutaj też powiem więcej – znajomi wiedząc, że posiadam nowszą wersję, zupełnie nie mieli chęci przerzucenia się na lepszą część. Wręcz przeciwnie, nie odczuwali takiej potrzeby. Potwierdza to fakt, że zmiany nie były na tyle istotne, aby poruszały w ludziach czynnik zakupowy. W końcu to ta sama gra i zasadniczo ta sama historia… Tylko z poprawionymi rzeczami wizualnymi oraz technicznymi, dodając przy tym odrobinę nowego wątku fabularnego.
Kluczowe różnice pomiędzy wersjami
| ASPEKT | POKEMON GOLD | POKEMON SILVER | POKEMON CRYSTAL |
| Platforma | Game Boy Color (działa też na klasycznym GB) | Game Boy Color (działa też na klasycznym GB) | Tylko Game Boy Color |
| Ekskluzywne Pokemony | Growlithe, Arcanine, Spinarak, Ariados, Gligar, Mantine, Phanpy, Donphan, Teddiursa, Ursaring, Ho-Oh | Vulpix, Ninetales, Ledyba, Ledian, Delibird, Skarmory, Mankey, Primeape, Meowth, Persian, Lugia | Brak ekskluzywnych Pokemonów – większość ogólnodostępna z ekskluzywów Gold / Silver. |
| Legendarne Pokemony | Ho-Oh główny (na Tin Tower), Lugia dostępna później | Lugia główny (na Whirl Islands), Ho-Oh dostępny później | Suicune centralny w fabule, Raikou i Entei jako wędrujące; Lugia i Ho-Oh dostępne po wykonaniu questów |
| Postać Główna | Chłopiec | Chłopiec | Chłopiec + pierwszy raz w serii dziewczynka |
| Nowości Techniczne | System dnia i nocy, hodowla Pokémonów, nowe typy (Dark/Steel), nowy region Johto + Kanto | System dnia i nocy, hodowla Pokémonów, nowe typy (Dark/Steel), nowy region Johto + Kanto | Dodano animowane sprite’y Pokémonów, Battle Tower, rozszerzona fabuła Suicune |
| Wątek Fabularny | Standardowa historia Team Rocket + Liga Johto | Standardowa historia Team Rocket + Liga Johto | Mocniej rozwinięty Suicune, pojawia się Eusine (nowa postać) |
| Kompatybilność ze starym GB | Tak | Tak | Nie – tylko Gameboy Color |
Pokemon Crystal tylko na Gameboy Color
No i w zasadzie to jest chyba jeden z kluczowych czynników. Gameboy Advance jeszcze nie zadebiutował na rynku, a nie każdy posiadał najnowszą konsolę, którą był Gameboy Color. To automatycznie zawęziło grupę docelową o osoby, które wciąż miały starszego GB i nie przesiadły się na GBC. Co więcej, choć Crystal było bestsellerem wśród exclusivów GBC, jego dostępność sprzętowa była mniejsza niż w przypadku poprzedników.
Słowem podsumowania
Kiedy mówimy o marce Pokémon, od razu myślimy o milionowych sukcesach. Każda generacja biła rekordy: Red i Blue rozpętały globalną modę, Gold i Silver sprzedały się w prawie 24 milionach kopii, a kolejne odsłony na DS, 3DS i Switchu również trafiały do milionów graczy. W tym morzu gigantów jest jednak jeden wyjątek – Pokémon Crystal, które mimo innowacji i unikalnego miejsca w historii serii sprzedało się zdecydowanie słabiej niż reszta głównych gier.
Pokémon Crystal sprzedało się najsłabiej, bo wprowadzało ograniczone zmiany, trafiło na rynek za późno i na niekorzystnym etapie życia konsol. Choć wynik 6,4 mln egzemplarzy wciąż robi wrażenie, to na tle innych części wygląda po prostu słabo. Jednak mimo słabszych wyników komercyjnych, Crystal odegrało istotną rolę w rozwoju serii i do dziś cieszy się sentymentem graczy. Warto też tutaj wspomnieć o tym, że Pokemon Crystal w kompletnym stanie jest najdroższą grą Pokemon z głównej serii. Dla przykładu – Sam cartridge do Pokemon Emerald kosztuje okolice 800zł, a CIB (complete in Box) – okolice 1500zł. Koszt samego cartridge Pokemon Crystal to wydatek rzędu 500zł. Ciekawie robi się przy CIB, bo koszty na Allegro sięgają nawet do 5000zł. Wydania w przyzwoitym stanie na E-bay zaczynają się od 3000zł.
P.S. Szukajcie znajdziek po targach oraz lombardach
My swój egzemplarz Pokemon Crystal w wersji CIB trafiliśmy w lombardzie za 1100zł 🙂
